"Beste blog ooit"

Ik ben geen taalkundig genie, laat ik daarmee beginnen. Anders lag ik nu te glunderen op mijn berg geld. Dat houdt me niet tegen om gevoelig te zijn voor verkeerd gebruik van onze taal. Daarom de volgende kleine uiteenzetting om een arbitrair drietal veelgebruikte stijlfiguren uit te leggen, waarna u welingelicht uw superioriteit kan botvieren op collega's en huisdieren.

1. Ironie

Ironie is de kunst om iets duidelijk te maken door met een bepaalde intonatie het tegenovergestelde te zeggen. Dat heeft u heel goed begrepen! Het toppunt van ironie moet wel zijn dat in het nummer Ironic van Alanis Morissette opvallend weinig situaties ironisch van aard zijn. En dat maakt de titel dan weer onbedoeld relevant, met breinscheten tot gevolg. Een zwarte vlieg op je Chardonnay? Ik begrijp dat die situatie de dag van een wijn-yuppie kan verpesten, maar het wordt pas ironisch als hij eigenlijk een Pinot Noir besteld had, de dwaas.

Pino Noir

Regen op uw trouwdag? Dat is pech. Miljoenen mensen trouwen in verschillende klimatologische omstandigheden, velen daarvan op plaatsen waar al eens collectie druppels uit de lucht valt. Mocht u nu voor alle zekerheid in de Atacama-woestijn gaan trouwen, waar het op sommige plekken al enkele honderdduizenden jaren droog is…

Speaking of which... Hoe zou het zijn het met Alexandra Colen?

… en uw trouwdag wordt uitgeregend: dan mag je spreken van een flinke portie ironie. En plus, God haat u. U kan altijd duidelijk maken dat iets ironisch bedoeld is door het tussen aanhalingstekens te zetten of door de aanhalingstekens uit te beelden.

Crab People zijn tot ironie verplicht

Of ga er vol voor en spreek over “ironie”, ironie in het kwadraat. Stel u dan wel gedekt op, want geërgerde mensen zullen aanhalingstekens in uw gezicht willen kerven. Terecht. Feit is, dikwijls gaat de ironie verloren omdat de toehoorder niet doorheeft dat u eigenlijk slimmer bent en dat u op deze manier die troglodiet in de waan laat dat hij/zij mee is. In al uw nederigheid.

2. Sarcasme

‘Onder sarcasme wordt bijtende spot verstaan’, zegt Wikipedia, de betrouwbaarste aller sites. Ook gelezen dat Frank Galan dan toch niet de broer van Herman Van Molle zou zijn, maar wel de moeder van Gunther Levi. 

Nu ge het zegt...

Sarcasme is voor velen een manier van spreken geworden, waarbij geen enkele uitspraak nog direct is. Op de duur kan dit tot verwarring leiden:

Stel: Maurits valt van de trap. De sarcast, die in geen enkele mate betrokken is bij de sabotage van de bovenste trede en de bruine zeep op de reling, wacht tot Maurits gestopt is met botsen en kan nu uitpakken met sarcastische eerste hulp. Denk er de intonatie bij, want geschreven verliest sarcasme veel van haar kracht.

- Dat was elegant.
- *steekt een bordje met 9,5 op* 
- Dat dat nu net jou overkomt (bij een lomperik of een olympisch turner)
- Ah, ben je daar.
- Dat kon ook niet sneller.

Hier wilt u niet afdonderen

Zoals u ziet, zit er vaak ironie vervlochten in sarcasme, maar ironie kan ook in niet giftige vorm bestaan. Ironie is het paard waarop de sarcast zich onoverwinnelijk waant. En deze complete bullshit brengt mij naadloos bij...

3. Beeldspraak

Ja, meer dan eens per dag overkomt ons dat iets te complex is om summier uit te leggen, dus een goede spreuk of een goede metafoor spaart ons een pak speeksel en boze blikken uit. Een goede, wel te verstaan. Laat ik het volgende voorbeeld nemen:

We hadden veel plezier die dag, maar toen kwam Marco erbij; die was echt de derde hond in het kegelspel.

Ten eerste: het was Marco zijn fout niet, ik kan getuigen.

Ten tweede: het is één hond per kegelspel. Ik hoor het letterlijk (niet letterlijk) elke week!

Op het moment dat die derde hond aankomt is het namiddagje kegelen al flink verneukt door de aanwezigheid van maar liefst twee loslopende honden. Nummer drie zou enkel nog wenkbrouwengefrons en een paar venijnige opmerkingen opleveren. Hij is dus totaal overbodig aan de situatie, als het vijfde wiel aan de hovercraft. 

U ziet, Marco kwam gewoon mee picknicken.

Ik kan ook tal van mensen opnoemen (drie is tal, niet?) die 'bij wijze van spreken' even hard misbruiken als ... nee, hier beter geen beeldspraak. 'We zouden dan, bij wijze van spreken, de mappen Inkomende Post in een andere kast kunnen leggen.' Wel, op zo'n moment vindt er een implosie in mijn lichaam plaats, waardoor ik binnenstebuiten keer en mijn rozige onderhuid meteen hevig begint te jeuken. Bij wijze van spreken.

Aders in het haar, zegt u? Eén woord: haarvaatjes.

Nu is het genoeg geweest voor mij. Trek er uw lessen uit, whatever, toon uw superioriteit aan uw domme kat. Wat maakt het allemaal uit, niemand leest dit... (zou een goeie opener zijn voor 4. Cynisme, maar ik laat het hierbij)